Het coronavirus (COVID-19) grijpt onverminderd om zich heen. Is dit te stoppen? Er bestaat voor zoiets complex als het bestrijden en onschadelijk maken van een virus geen magic bullet. Hoe gevaarlijk is het coronavirus nu eigenlijk voor de mens? Kunnen we zelf nog meer preventieve stappen ondernemen naast het regelmatig goed wassen van onze handen wassen, 1,5 meter afstand bewaren van iedereen, zo veel mogelijk thuisblijven en thuiswerken en wel/niet het (omstreden) mondkapje dragen? 

Zes varianten coronavirus

Er zijn zes varianten bekend van het coronavirus die besmettelijk zijn voor de mens. Deze zes varianten kunnen we opdelen in milde en sterke ziekteverwekkende virussen. De milde vormen veroorzaken symptomen zoals een eenvoudige verkoudheid en zijn niet gevaarlijk. Twee varianten staan bekend als sterk ziekteverwekkend en zijn daarmee gevaarlijk: het SARS-coronavirus en MERS-coronavirus. Deze virussen veroorzaken ernstige longontstekingen en kunnen in het ergste geval dodelijk zijn. Ze activeren een uiterst sterke immuunreactie waardoor deze ontspoort raakt en veel schade aanricht.

Een gezond mens met een normaal functionerend immuunsysteem zou in principe van de milde coronavirussen geen tot weinig last mogen hebben. Ouderen en mensen met meerdere aandoeningen, zoals diabetes of hart- en vaatziekten, zijn vaak kwetsbaarder (ook voor de milde varianten).

Werking immuunsysteem

Omdat er nog geen vaccin is ontwikkeld voor dit nieuwe, relatief milde coronavirus, is het erg belangrijk dat ons immuunsysteem dit virus correct aanpakt. Bij een immuunreactie komt veel kijken. Het is een complex samenspel van actie en reactie waardoor de ziekteverwekker idealiter wordt uitgeschakeld. Indien we het virus overwinnen, zullen we vanaf dat moment antilichamen produceren. Hierdoor kunnen we niet meer opnieuw besmet worden. Bedenk dat ons eigen immuunsysteem een zeer krachtig wapen is tegen vele ongewenste indringers.

Wat kun je zelf doen?

De aanwezigheid van het virus is een gegeven, maar we staan niet geheel machteloos. We kunnen actief werken aan een gezond immuunsysteem. Hierbij draait het om de balans tussen twee complementaire en tegengestelde krachten: het effectief verslaan van het virus gecombineerd met het tijdig staken van de strijd tegen datzelfde virus.

De volgende zeven basics zorgen voor het fundament waarop je een gezond immuunsysteem kunt bouwen en handhaven:

1. Reduceer stress:
Een verantwoord stressniveau is fundamenteel om het immuunsysteem op orde te houden. Naast een gezonde werkbelasting helpen zaken als meditatie, yoga, sporten (niet te lang en te veel), ademhalingsoefeningen en massage om ons stressniveau te reguleren.

2. Blijf bewegen:
Zorg ervoor dat je dagelijks minimaal 30 tot 45 minuten licht intensief beweegt in de buitenlucht. Trek je wandelschoenen aan, pak de fiets of ga aan de slag in de tuin. Gun jezelf daarnaast een aantal keer per week een koude douche (in de ochtend).

3. Slaap voldoende:
Ons herstelsysteem is vooral ’s nachts actief. Ga op tijd naar bed en pak die 7 tot 8 uur slaap.

4. Eet gezond:
Neem je voedingspatroon goed onder de loep. Zorg ervoor dat je voldoende verse groenten eet (minimaal 300 gram per dag) en dat deze groenten een kleurrijk pallet vormen. Vermijd snelle suikers en eet voldoende eiwitten en drie stuks fruit per dag. Zowel in groenten als in fruit zitten vezels die essentieel zijn voor een gezond darmbioom. Dit darmbioon vormt een sterk wapen tegen virale indringers.

5. Drink gezond:
Drink twee liter water en gevarieerde (kruiden)thee. Drink liever geen frisdranken en zo min mogelijk alcohol. Dit zal misschien even wennen zijn, maar draagt bij aan je gezondheid.

6. Neem voldoende vitaminen:
Zorg ervoor dat je voldoende vitaminen binnenkrijgt. Overweeg eventueel het gebruik van vitaminesupplementen. Neem preventief 2 tot 4 gram vitamine C, 75 microgram vitamine D3, 30 milligram zink en Omega-3 vetzuren.

7. Focus op gezonde en positieve emoties:
Liefde, empathie, zorg en steun dragen bij aan een gezond immuunsysteem. Negatieve emoties zoals piekeren, stress en paniek werken averechts.

Deze zeven basics zijn normale richtlijnen voor een gezonde levensstijl. Wanneer je volgens al deze basics leeft, geef je de zelfregulatie van jouw immuunsysteem een optimale kans en ben je lichamelijk beter gewapend tegen welke indringer dan ook.

Carel Schott (met dank aan Edward Kalisvaart)